نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تبریز

2 استادیار مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تبریز

3 آموزش و پرورش تبریز،کارشناس ارشد تربیت بدنی

4 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تبریز

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی ارتباط بین هوش‌سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان آذربایجان‌شرقی انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بوده و به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان‌ آذربایجان‌شرقی (114=N) و نمونه آماری 106 نفر از این جامعه می‌باشد. ابزار پژوهش پرسشنامه هوش‌سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان می‌باشد که روایی هر دو پرسشنامه به تأیید اساتید فن در رشته مدیریت ورزشی رسیده و پایایی آنها در مطالعه مقدماتی بر روی 30 نفر از کارکنان ادارات ورزش و جوانان با ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 83/0 و 75/0 بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون پیش‌بین در نرم‌افزار spss استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین تمامی مؤلفه‌های هوش‌سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (254/0< r < 476/0). هم‌چنین بین هوش‌سازمانی کل و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ادارات ورزش و جوانان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (001/0 >p، (471/0= r). در نهایت معادله رگرسیون نهایی (طی پنج مرحله در تحلیل رگرسیون مرحله‌ای) برای پیش‌بینی رفتار شهروندی سازمانی نشان داد که در مجموع پنج مؤلفه سرنوشت مشترک، روحیه،  اتحاد، توافق و کاربرد دانش قادر به تبیین 3/29 درصد واریانس OCB بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

-     ابراهیم‌زاده م. رفتار شهروندی سازمانی کارکنان. مجموعه مقالات بانک سپه: مدیریت شعبه منطقه آذربایجان شرقی، اردیبهشت 1390. شماره 121. 32 – 23.##ابزری م، اعتباریان ا، ستاری قهفرخی م. هوش سازمانی و جلوگیری از کندذهنی جمعی. ماهنامه مدیریت دانش سازمانی: شماره­ی 22؛ 1385. 41-37.##ابیلی خ، شاطری ک، یوزباشی علیرضا، فرجی ده سرخی ح. رفتار شهروندی سازمانی (OCB): ویژگی‌ها، ابعاد، متغیرهای پیش­شرط و پیامدها، تهران. اولین کنفرانس ملی مدیریت رفتار شهروندی سازمانی. 1387.##اصغری ز. بررسی رابطه بین هوش سازمانی و بهره‌وری سازمانی در ادارات تربیت بدنی استان آذربایجان‌شرقی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور تهران. 1388. ##الوانی م. مدیریت عمومی. چاپ سی و چهار، تهران، انتشارات:­ نشر نی. 1385.##خدادادی م ر. ارتباط بین هوش سازمانی و فرهنگ سازمانی در ادارات تربیت بدنی استان آذربایجان شرقی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه. 1387##رضای­کلید­بری ح ر، سلیمی س ب. نقش عدالت سازمانی در تقویت رفتار شهروندی سازمانی. تهران، اولین کنفرانس ملی مدیریت رفتار شهروندی سازمانی، 1387.##زارعی م، جندقی غ ر، توره ن. «شناخت عوامل رفتار شهروندی سازمانی و بررسی ارتباط آن با عملکرد سازمانی». فرهنگ مدیریت، سال 4، 1385 شماره 12: 31- 63.##زردشتیان ش،  عباسی ه،  اسماعیلی م، خانمرادی س. «رابطه درک حمایت سازمانی، درگیری شغلی و رفتار شهروندی سازمانی معلمان تربیت بدنی استان همدان»، نشریه مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، 1394، 6 (2): 110- 120.##سلاسل م، کامکار م، گلپرور م. «رابطه بین هوش سازمانی و مؤلفه‌های آن با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت احیاء گستران اسپادان». دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، سال11، 1388، شماره 40: 20 -1.##شائمی ع، محمودی س. بررسی ارتباط رفتار شهروند سازمانی با عملکرد سازمان­ها. تهران، اولین کنفرانس ملی مدیریت رفتار شهروندی سازمانی. 1387
-     صنوبری م. "رفتارشهروندی سازمانی"، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال پنجم، 1387، شماره 16:   99-79.##کریمی ف، اکبری م. الگوی روابط بین قابلیت یادگیری سازمانی و هوش سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشگاه، فصلنامه علمی-پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال پنجم، شماره 2، تابستان، 1393، پیاپی 18، صص: 158-143.##مرادی م. بررسی ارتباط جو سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی کارشناسان اداره‌ی کل تربیت بدنی استان کرمانشاه. دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد گرایش مدیریت ورزشی، دانشگاه ارومیه، 1388.##مقیمی س م، مجید ر. پژوهشنامه مدیریت 3: مدیریت رفتار سازمانی (سطح سازمانی) ، تهران، انتشارات نگاه دانش، 1391، 123-111.##مهرابی کوشکی ع، عزیزی ب، سلمانی د. رابطه بین تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان سازمان تربیت بدنی. تهران، اولین کنفرانس ملی مدیریت رفتار شهروندی سازمانی، 1387.##
-Akgun, Ali E., Byrne, John., Keskin, Halit. Organizational Intelligence: a structuration view. the current issue and full text archive of this journal is available at: www.emeraldinsight.com/0935-4814.htm, 2006.##Albrecht, K. Organizational intelligence and Knowledge Management: Thinking Outside the Silos”,2003b,. 2 (1): 4- 16. available ,at:www.karlalbrecht.com##Albrecht, K.The power of minds at work: organizational intelligence   in action. Amacom, New York.,2003a,4(2): 83- 135.##Carmeli, A., Josman, Zvi E. The Relationship Among Emotional Intelligence, Task Performance, and Organizational Citizenship Behaviors. HUMAN PERFORMANCE, 2006, 19(4), 403–419.##Kiffin-Petersen, Sandra A., Jordan, Catherine L., Soutar, Geoffrey N.The big five, emotional exhaustion and citizenship behaviors in service settings: The mediating role of emotional labor”. Personality and Individual Differences 50,2011, Pp: 43–48.##Mark, W. A., Richard, H. C., and Richard, T. M. Organizational Citizenship Behavior in Sport: Relationships with Leadership, Team Cohesion, and Athlete satisfaction. University of Missouri-Columbia, 2008.##Matheson, D; Matheson, James. Smart Organization perform better”. research technology management journal,12(2), 2001, Pp: 7.##Organ, D.W. Organizational citizenship behavior: The good soldier syndrome. Lexington, MA: Lexington Books, 1988.##ÖLÇER, F ., FLORESCU, M S., NĂSTASE, M. The Effects of Transformational Leadership and Emotional Intelligence of Managers on Organizational Citizenship Behaviors of Employees,  Review of International Comparative Management ,   Volume 15, Issue 4, October 2014.##Schwaninger ,Markus. A Cybernetic Model to Enhance Organizational, Intelligence,. Journal Artikel, 2005, available at: http://www.alexandria.unisg.ch.##Soltani, I, Faramarzi, S. Relationship between organizational intelligence and job interest in the sport experts (case study: Youth and sport department of Chahrmahal& Bakhtiari Province), Kuwait Chapter of Arabian Journal of Business and Management Review Vol. 3, No.12; August. 2014.##Türker, M. Organizational Citizenship Behavior and Organizational Learning Climate Relationship. Marmara University, Stanbul, 2009, Turkey.##